Przedsiębiorstwa stosują różne stawki VAT uzależnione od prowadzonej działalności. Niekiedy zdarza się również, że jedna firma nalicza różne stawki w zależności od świadczonej usługi lub sprzedawanego towaru. Z tego powodu pojawiają się problemy dotyczące rozliczania podatku od towarów i usług w przypadku potencjalnych pomyłek lub różnic pomiędzy kontrahentami. W takich sytuacjach wielokrotnie podatnicy zastanawiają się, czy błędna stawka VAT na fakturze będzie skutkować brakiem możliwości skorzystania z prawa do odliczenia podatku.
Interpretacja dotycząca zawyżonej stawki VAT i prawa do odliczenia podatku
Spółka akcyjna prowadzi opodatkowaną podatkiem VAT działalność gospodarczą, która polega w przeważającej części na wydobywaniu węgla kamiennego. W ramach wykonanych usług lub nabytych towarów otrzymuje lub będzie otrzymywać od kontrahentów faktury VAT, na których zamiast 8% sprzedawca wskazuje 23%.
Spółka stoi na stanowisku, że będzie miała prawo do odliczenia VAT na podstawie otrzymanej od kontrahenta faktury spełniającej warunki uprawniające do odliczenia, nawet jeżeli została lub w przyszłości może zostać zawyżona stawka podatku naliczonego. Przedsiębiorstwo nie miało jednak pewności, czy takie działanie będzie poprawne, w związku z tym wystąpiło o interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego dotyczącego podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia VAT wskazanego na fakturze z błędną stawką.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej pismem z 15 października 2020 roku (nr 0111-KDIB3-1.4012.653.2020.2.WN) odpowiedział na powyższy wniosek, potwierdzając stanowisko spółki. Dyrektor KIS wskazał, że zastosowaniezawyżonej stawki podatkuVAT „nie pozbawia Wnioskodawcy prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nie stanowi negatywnej przesłanki, uniemożliwiającej odliczenie podatku naliczonego, wymienionej w art. 88 ustawy”.
Zawyżona stawka VAT a wyłączenia art. 88 ustawy VAT
Jedną z fundamentalnych zasad konstrukcji podatku od towarów i usług jest prawo podatnika do odliczenia podatku zapłaconego w cenie przy nabyciu towarów i usług, które są związane z działalnością gospodarczą. Należy również pamiętać, że podstawową zasadą systemu VAT jest zasada neutralności podatku, polegająca na stosowaniu podatku VAT na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do odliczenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu.
Jedynie analizując art. 88 ustawy VAT, możemy natknąć się na wyraźne ustawowe wyłączenia od powyższej reguły. Skoro w opisywanym przypadku wyraźne wyłączenie możliwości odliczenia podatku VAT nie następuje, firma zachowuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wskazanego na fakturze.
Należy zauważyć, że stanowisko organów podatkowych , które nie podważają prawa do odliczenia VAT, gdy na fakturze została zastosowana zbyt wysoka stawka podatku, jest dość ugruntowane. Wskazują na to np.:
- interpretacja indywidualna nr IPPP3/443/252/13/JK z dnia 24 czerwca 2013 roku;
- interpretacja indywidualna z dnia 19 października 2015 nr IPPP2/4512-708/15-2/DGO;
- interpretacja indywidualna z 24 czerwca 2017 nr 0115-KDITI-3.4012.217.217.1.MZ.
Błędnie zawyżona stawka pozwala na odliczenie podatku VAT
Powyższa interpretacja indywidualna stanowi istotną informację dla podatników. Można uznać, że przesłanką do ograniczenia możliwości skorzystania z odliczenia podatku jest przede wszystkim art. 88 ustawy VAT zawierający wyłączenia dotyczące tzw. neutralności podatku od towarów i usług. Przedsiębiorstwa, które nie są objęte powyższym artykułem, będą mogły skorzystać z prawa do odliczenia podatku nawet w przypadku zastosowania błędnie zawyżonej stawki VAT.
Wynika to także z faktu, że zgodnie z art. 108 ust. 2 powyższej ustawy podatnik odprowadza VAT należny w wysokości wynikającej z faktury. W celu odzyskania zawyżonego podatku VAT wymagana będzie zatem korekta dokumentu potwierdzającego sprzedaż.
Błędnie zaniżona stawka VAT skutkuje zaległościami podatkowymi
Należy jednak podkreślić, że błędnie zaniżona stawka VAT skutkować będzie dodatkowymi problemami dla podatnika. W takiej sytuacji dochodzi bowiem do zaniżenia zobowiązania podatkowego, a tym samym – do powstania zaległości podatkowej. Jeżeli dojdzie do takiego błędu należy niezwłocznie dokonać korekty rozliczenia i zapłacić należny podatek, w razie konieczności z ustawowymi odsetkami za zwłokę. Brak reakcji przedsiębiorcy w przypadku stwierdzenia uchybienia może doprowadzić do nałożenia sankcji.
