W podpisanej przez Prezydenta nowelizacji przepisów, określanej mianem Polskiego Ładu, wiele miejsca poświęcono lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz informacji o cenach transferowych. Przedsiębiorcy, a w szczególności podmioty powiązane, powinny zapoznać się z nadchodzącymi zmianami. Co się zmieni w 2022 roku? Na to pytanie odpowiadamy w naszym artykule.
Czym są ceny transferowe?
Dokumentacja cen transferowych to konstrukcja wprowadzona do polskiego systemu już kilka lat temu. Należą do najbardziej znienawidzonych przez polskich przedsiębiorców instytucji. Dotychczasowa rozbudowana regulacja dotycząca cen transferowych znacząco obciąża natomiast przedsiębiorców, generując dla nich wiele nowych zadań do wykonania. Oczywiście nie wszyscy przedsiębiorcy są zobowiązani do sporządzania dokumentacji cen transferowych i przekazywania informacji o nich. Ta powinność dotyczy wyłącznie podmiotów powiązanych. Chodzi zatem o osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej lub podmioty zagraniczne, które są ze sobą powiązane osobowo, kapitałowo lub majątkowo. O powiązaniu rodzinnym można mówić w przypadku małżeństwa, pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia. Z kolei powiązanie kapitałowe dotyczy sytuacji, w której jedna osoba dysponuje prawem głosu mającym co najmniej 25 procent wszystkich praw głosu. Dodatkowo do zaktualizowania się obowiązków sporządzenia dokumentacji cen transferowych oraz przekazania informacji o cenach transferowych muszą zostać spełnione dodatkowe przesłanki. W szczególności chodzi o przekroczenie pewnych limitów transakcyjnych. Szczegółowa regulacja na ten temat znajduje się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).
Zmiany w dokumentacji cen transferowych
Obecne regulacje dotyczące dokumentacji cen transferowych i informacji o cenach transferowych były krytykowane przez środowisko przedsiębiorców i nie tylko. Właśnie dlatego zdecydowano się na pewne zmiany, które zostaną wdrożone w ramach tak zwanego Polskiego Ładu. Zgodnie z tą regulacją w obrębie cen transferowych pojawią się znaczące uproszczenia. Między innymi zdecydowano się na wydłużenie terminu do sporządzania dokumentacji do końca dziesiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Z tym że po wejściu w życie przepisów Polskiego Ładu lokalna dokumentacja cen transferowych będzie mogła przybrać wyłącznie postać elektroniczną. Ponadto doprecyzowano kwestię ustalania wartości transakcji kontrolowanej w przypadku umowy depozytu oraz transakcji polegających na zawarciu umowy spółki niemającej osobowości prawnej. W pierwszym przypadku będzie to wartość kapitału, a w drugim łączna wartość wkładów wniesionych do spółki niemającej osobowości prawnej. Modyfikacji ulegnie także termin do przedłożenia dokumentacji na żądanie organu podatkowego – z dotychczasowych 7 do 14 dni. Kolejnym uproszczeniem stanie się także możliwość niezawierania w dokumentacji analizy porównawczej i analizy zgodności w przypadku po pierwsze transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą. Po drugie natomiast transakcji innych niż transakcje kontrolowane zawierane z tak zwanymi rajami podatkowymi lub w których rzeczywisty właściciel kontrahenta jest rezydentem tak zwanych rajów podatkowych.
Korekta cen transferowych na nowych zasadach
Pewne doprecyzowanie nastąpi również w odniesieniu do korekty cen transferowych. Obecnie korekta jest uwarunkowana szeregiem czynników, w tym posiadaniem przez podatnika w momencie korekty oświadczenia podmiotu powiązanego, z którego wynika, że podmiot ten dokonał korekty cen transferowych w tej samej wysokości, co podatnik, a także od potwierdzenia jej dokonania w rocznym zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego ta korekta dotyczy. Po zmianach możliwe będzie także dokonanie korekty cen transferowych in minus w sytuacji, gdy podatnik otrzyma od podmiotu powiązanego dowód księgowy, który potwierdza dokonanie korekty cen transferowych w określonej wysokości przez podmiot powiązany. Jednocześnie w zeznaniu rocznym nie będzie musiała znajdować się wzmianka o dokonaniu korekty. Sama korekta nie będzie także uzależniona od istnienia zawartej przez Polskę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem podmiotu powiązanego.
Zwolnienia z obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych
Kolejne podmioty będą także mogły skorzystać z nowych zwolnień z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych. W katalogu wyłączeń znajdą się m.in. transakcje kontrolowane zawierane wyłącznie pomiędzy położonymi na terytorium RP zagranicznymi zakładami podmiotów powiązanych mających siedzibę lub zarząd poza terytorium RP. Wyłączenie rozciąga się także na podmioty uczestniczące w transakcji kontrolowanej, dla której uzyskano uprzednie porozumienie cenowe, porozumienie inwestycyjne albo porozumienie podatkowe. Zwolnione zostaną ponadto transakcje kontrolowane objęte mechanizmem typu safe harbour dla pożyczek, kredytów, obligacji oraz transakcji dotyczących rozliczeń w zakresie tak zwanego czystego refakturowania, a także transakcje kontrolowane stanowiące usługi o niskiej wartości dodanej objęte safe harbour.
Zmiany w informacji o cenach transferowych
Odrębnym zagadnieniem jest natomiast informacja o cenach transferowych. Ta kategoria otrzyma odrębny oddział w ustawie o PIT i CIT. Chodzi bowiem o wyraźne i jednoznaczne wyodrębnienie problematyki przekazywania informacji o cenach transferowych od samej dokumentacji cen transferowych. Wydłużony zostanie także termin na złożenie informacji o cenach transferowych do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu. Ta informacja będzie składana do naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach podatku dochodowego. Z kolei spółki niebędące osobami prawnymi będą składały informację, co do zasady, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego według siedziby lub miejsca prowadzenia działalności spółki. Ze względu na zwolnienie z obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych większej liczby podmiotów konieczne było także zmodyfikowanie zapisu, dotyczącego transakcji, które w informacji o cenach transferowych podaje się w ograniczonym zakresie. A nadto informacja będzie mogła zostać podpisana przez większą liczbę podmiotów.
Modyfikacje przepisów karnoskarbowych
Warto też wspomnieć o sankcjach. Zmodyfikowane zostaną bowiem przepisy Kodeksu karnego skarbowego. W art. 80e ustawy pojawi się zróżnicowanie sankcji z tytułu naruszeń związanych z obowiązkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o cenach transferowych. Za samo sporządzenie informacji o cenach transferowych po terminie będzie groziła grzywna do maksymalnie 240 stawek dziennych. Z kolei za niesporządzenie informacji o cenach transferowych, a także za niezgodność z lokalną dokumentacją cen transferowych lub stanem rzeczywistym, będzie można wymierzyć grzywnę w maksymalnej wysokości 720 stawek dziennych.
