Od 1 stycznia 2020 roku firmy muszą zachować wzmożoną czujność podczas uiszczania opłat na konto bankowe innego podatnika VAT. Istnieje bowiem obowiązek weryfikacji numeru rachunku kontrahenta w wykazie zwanym białą listą pod „karą” uznania danego wydatku za koszt niestanowiący kosztu uzyskania przychodów. Regulacje te odnoszą się np. do przypadku opisanego w art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z jego zapisami czynni podatnicy VAT nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów wydatku w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów.
Kiedy zapłata nie stanowi kosztu podatkowego?
Zgodnie z art. 96b ust. 3 pkt 13 ustawy o podatku od towarów i usług na białej liście ujęte są firmowe rachunki rozliczeniowe prowadzone przez banki lub imienne rachunki w SKOK otwarte w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością, wymienione w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo bankowe. To właśnie na te rachunki powinna zostać uiszczona zapłata.
W praktyce oznacza to, że podatnik nie zaliczy zatem do kosztów podatkowych wydatku, który zostanie uregulowany na inny rachunek niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w powyższym wykazie. Warto dodać, że dotyczy to sytuacji, gdy:
- stroną transakcji będzie czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz
- jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekroczy 15.000 zł lub równowartość tej kwoty.
Aktualizacja wykazu w dniu przelewu należności
Na ogół kwestia weryfikacji rachunku kontrahenta nie budzi większych problemów. Jednak według ustawy o podatku od towarów i usług biała lista jest aktualizowana w dni robocze, raz na dobę. Może zatem zdarzyć się sytuacja, że po pozytywnym sprawdzeniu rachunku w wykazie i zleceniu przelewu przez firmę na rzecz innego podatnika VAT, dojdzie (w ciągu tej samej doby) do aktualizacji rachunków figurujących na białej liście. W efekcie rachunek, na który dokonano zapłaty, zostanie usunięty z wykazu.
W takiej sytuacji przedsiębiorca nadal będzie uprawniony do zaliczenia tego wydatku do kosztów podatkowych. Jednak będzie on musiał udowodnić, że dokonał przelewu na numer konta w tym samym dniu, co przeprowadzona przez niego weryfikacja numeru rachunku w wykazie. W praktyce, podatnik musi zachować dowód zawierający informację o dacie i godzinie, w której dokonano sprawdzenia, czy rachunek figuruje w wykazie. Jeżeli dzień zlecenia przelewu będzie zgodny z datą weryfikacji rachunku, wówczas podatnik będzie miał pewność, że dokonał przelewu na właściwy i aktualny rachunek. Ponadto w przypadku, gdyby błędne dane zawarte w wykazie nie zostały zaktualizowane przez kontrahenta, podmiot dokonujący przelewu na nieaktualny rachunek nie poniesie z tego tytułu żadnych konsekwencji.
Warto podkreślić, że pozytywne sprawdzenie rachunku bankowego w wykazie dokonane na dzień zlecenia przelewu zachowuje swą ważność nawet, jeśli podatnik zlecający przelew wskaże odległy termin zapłaty.
Powyższy pogląd potwierdza zarówno treść uzasadnienia do ustawy nowelizującej (Druk 3301) oraz interpretacja indywidualna z dnia 21 stycznia 2020 roku Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB1-2.4010.418.2019.2.MS.
Dowód pozytywnej weryfikacji rachunku
Oczywiście należy pamiętać o tym, że to podatnik w przypadku ewentualnej kontroli powinien dysponować dowodami pozwalającymi przedstawić organom podatkowym termin pozytywnego sprawdzenia rachunku bankowego kontrahenta na białej liście. Takim dowodem może być wydrukowana kopia papierowa takiej weryfikacji z datą i godziną sprawdzenia. Można także skorzystać z możliwości generowania takich potwierdzeń „na życzenie” organu podatkowego z posiadanego systemu finansowo-księgowego, co zwykle jest wygodniejsze.