Czy do Państwa działów księgowych trafiły już dokumenty, często z sieci handlowych, które swoim wyglądem przypominają fakturę, a nazwane są paragonem fiskalnym? Jeżeli, tak to zapewne osoby zobowiązane do ich zaksięgowania zastanawiają się, czy z takiego dokumentu można odliczyć podatek VAT. Z tym problemem wielokrotnie zgłaszają się do nas firmy, które nie wiedzą, w jaki sposób traktować powyższy dokument. W efekcie nie mają pewności, czy w koszty należy wrzucić kwotę netto czy też kwotę brutto z paragonu fiskalnego.
NIP na paragonie fiskalnym
Od dnia 01 stycznia 2020 roku ustawodawca ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych podatków (Dz.U. poz.1520) wprowadził obowiązek umieszczania numeru NIP nabywcy towaru na paragonie fiskalnym. Obowiązek ten dotyczy tych nabywców, którzy są podatnikami podatku VAT i chcieliby otrzymać fakturę. Często nowością dla otrzymującego paragon fiskalny jest dopisek: „Niniejszy paragon stanowi fakturę uproszczoną w rozumieniu ustawy VAT” lub „Paragon do 450,00 zł z NIP nabywcy stanowi fakturę VAT”. Zazwyczaj znajduje się on u dołu wydruku paragonu. Poza taką informacją otrzymujący paragon fiskalny znajduje na nim m.in. takie dane, jak:
- nazwę sprzedawcy z adresem siedziby firmy oraz numerem NIP;
- datę wystawienia paragonu oraz jego numer;
- wyszczególnienie nabytych towarów ilościowo z cenami netto;
- podsumowanie sprzedaży opodatkowanej dokonanych zakupów przemnożonej przez odpowiednią stawkę podatku VAT;
- wyliczoną kwotę VAT;
- sumę w PLN, która stanowi wartość do zapłaty z całego paragonu fiskalnego.
Na tak wystawionym paragonie fiskalnym próżno natomiast szukać pozostałych danych nabywcy, czyli np. nazwy kupującego oraz danych adresowych jego firmy.
Klient, który otrzymał paragon, chcąc otrzymać fakturę VAT, zazwyczaj podchodził do znajdujących się na terenie sieci handlowych automatów (tzw. fakturomatów) do wystawiania faktur. Po przejściu odpowiedniej procedury otrzymywał dokument, który stanowi fakturę w rozumieniu ustawy o VAT. Coraz częściej w sieciach handlowych nie ma już fakturomatów, a klient przy kasie otrzymuje paragon fiskalny na którym widnieje dopisek, że jest on fakturą uproszczoną.
Paragon fakturą uproszczoną
Taki paragon fiskalny z numerem NIP, spełniający warunki z art.106e ust.5 pkt 3 ustawy o VAT można traktować jako fakturę uproszczoną dla części transakcji. Dotyczy to tych sytuacji, gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro – jeżeli kwota ta określona jest w walucie euro. W takim przypadku pomimo nazwania dokumentu paragonem fiskalnym będzie on stanowić fakturę. Dlatego też sprzedawca towaru nie powinien wystawiać dodatkowej faktury, a nabywca żądać jej wystawienia.
Kiedy nie można wystawiać faktur uproszczonych?
Warto także wspomnieć, że faktur uproszczonych nie można wystawiać zgodnie z art.106e ust. 6 ustawy o VAT w przypadku następujących transakcji:
- sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
- sprzedaży, dla której nie jest na fakturze podawany numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej;
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
- dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności;
- dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej;
- w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu oraz na rzecz podatnika.
Faktura uproszczona wystarczy do odliczenia VAT
Z praktycznego punktu widzenia otrzymany do zaksięgowania dokument nazwany paragonem fiskalnym może stanowić fakturę uproszczoną. Osoba zajmując się jego rozliczeniem powinna jednak zweryfikować, czy:
- wskazany został numer NIP nabywcy;
- wartość brutto nie przekracza kwoty 450 zł lub kwoty 100 euro (jeżeli kwota ta określona jest w euro);
- transakcja nie obejmuje tych, które zostały wyłączone na podstawie ustawy o VAT.
Możliwość odliczenia VAT od takiego paragonu wynika wprost z ogólnej zasady wyrażonej w art.86 ust.1 ustawy o VAT. Zgodnie z nią podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
