Podzielona płatność

Objaśnienia Ministra Finansów do mechanizmu podzielonej płatności

Od 1 listopada 2019 r. obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (dalej: „MPP”) stosuje się do towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do Ustawy VAT udokumentowanych fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza 15.000 zł (lub jej równowartość). W stosunku do pozostałych towarów i usług mechanizm ten stosuje się dobrowolnie.

Zastosowanie się do prostych, zdawałoby się, zasad MPP stwarza jednak podatnikom trudności. Źródłem są tutaj wątpliwości interpretacyjne dotyczące aktualnych przepisów Ustawy VAT. Problem okazał się na tyle istotny, że Minister Finansów zdecydował się wydać Objaśnienia podatkowe z 23.12.2019 roku w sprawie mechanizmu podzielonej płatności, dalej: „Objaśnienia MPP”.

W Objaśnieniach znaleźć można odpowiedzi na wiele pytań, jakie w ostatnim okresie pojawiło się wśród firm, z którymi mam przyjemność współpracować. Poniżej przedstawiam wybrane odpowiedzi na podstawie Objaśnień MPP na najczęściej pojawiające się pytania.

Definicja transakcji a zapłata w kilku transzach

Minister Finansów (dalej: „MF”) w Objaśnieniach MPP wskazuje, że w przypadku transakcji, której wartość przekracza kwotę 15 000,00 zł brutto a płatność będzie realizowana na podstawie kilku odrębnych faktur, których wartość nie przekracza kwoty 15 000,00 zł brutto, mechanizm podzielonej płatności nie znajdzie zastosowania. Podkreślić jednak należy, że MF posługuje się przy tym przykładem z branży budowlanej. Podział płatności, a tym samym większa ilość faktur, wynika z podpisanej umowy. Ponadto pamiętajmy, że specyfika tej branży dopuszcza taki sposób podziału płatności.

W mojej ocenie taki dobór prezentacji nakazuje wstrzemięźliwość w zakresie nadmiernego i nieuzasadnionego wykorzystywania możliwości podziału płatności na kwoty poniżej 15 000,00 zł. Nie należy zatem bezkrytycznie podchodzić do wystawiania kilku faktur dokumentujących daną transakcję, aby uniknąć w przyszłości sporu z organami podatkowymi formułującymi zarzut sztucznego podziału płatności w celu uniknięcia MPP. Zawsze taki podział winien mieć ekonomiczne uzasadnienie wynikające ze specyfiki branży lub samej transakcji.

Zapłata w MPP za całą fakturę czy za wyodrębnione pozycje faktury

W przypadku zapłaty MF wskazuje przykładfaktury, której wartość przekracza kwotę 15 000,00 zł brutto i znajduje się na niej przykładowo tylko jedna pozycja na kwotę niższą, np. 3 000,00 zł netto + 690 zł VAT objęta załącznikiem nr 15 do Ustawy VAT. W takich sytuacjach obowiązek zastosowania mechanizmu MPP będzie dotyczył tej konkretnej pozycji. Pozostała cześć może zostać zapłacona tradycyjnie, ale może być również zapłacona w MPP.

Dalej w Objaśnieniach MPP konsekwentnie znajdujemy potwierdzenie, że sankcje w postaci braku możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów dotyczą wyłącznie tej części faktury, która objęta jest obowiązkiem zastosowania MPP. Dodatkowo, sankcje nie dotyczą wydatków zaliczonych do KUP przed 1 stycznia 2020 roku.

Transakcje z nierezydentami i w walutach obcych

MF odniosło się także do transakcji z nierezydentami. Ministerstwo potwierdziło, że w przypadku nabycia na terytorium kraju towarów lub usług od nierezydenta zarejestrowanego na VAT w Polsce, transakcja podlega obowiązkowi zastosowania MPP, jeżeli spełnione zostały wskazane w Ustawie VAT warunki.

Dodatkowo MF wskazał, w jaki sposób powinien zachować się kupujący w przypadku transakcji rozliczanej przez strony w walucie obcej a podlegającej obowiązkowi zastosowania MPP. W takiej sytuacji kupujący ma obowiązek dokonać przelewu w złotówkach równowartości podatku VAT wynikającego z takiej faktury z wykorzystaniem komunikatu przelewu na rachunek VAT sprzedającego.

Brak adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” na fakturze – konsekwencje, korekty

Brak odpowiedniej adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” pomimo istniejącego obowiązku skutkować będzie sankcjami. MF wskazuje, że kara może wynieść 30% kwoty podatku wskazanego na fakturze, ale tylko do wysokości tej części, która objęta jest obowiązkiem stosowania MPP. Sprzedający uniknie odpowiedzialności wskazanej wyżej, w przypadku gdy kupujący dokona zapłaty zgodnie z MPP.

Faktura bez zamieszczonej obowiązkowej adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” jest jednak fakturą wystawioną wadliwie i winna być skorygowana. Korekty może dokonać sprzedający poprzez wystawienie faktury korygującej lub kupujący poprzez wystawienie noty korygującej.

MF potwierdza również, że zamieszczenie adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” pomimo braku obowiązku nie będzie karane.

Możliwość potrącenia (kompensaty) wierzytelności a MPP

MF w Objaśnieniach MPP wyjaśnił, że nie ma możliwości uznania kompensat wielostronnych (umownych) za dopełnienie obowiązków związanych z zapłatą w obligatoryjnym MPP, co wynika z brzmienia art. 498 kc.

Nadal jednak nie wiadomo, w jaki sposób ustalić prawidłową stawkę VAT do zapłaty w ramach MPP dla różnicy,  w przypadku gdy w wyniku kompensaty pozostanie taka różnica do zapłaty, a faktura zawierała pozycje opodatkowane różnymi stawkami VAT.

MPP a koszty uzyskania przychodu

MF wskazał i potwierdził, że w przypadku dokonania płatności za fakturę objętą obowiązkowym MPP w inny niż poprzez przelew sposób, podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części. Firmy w przypadku błędnego zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów takiej kwoty, muszą zmniejszyć koszty uzyskania przychodów albo gdy nie ma możliwości ich zmniejszenia – zwiększyć wysokość przychodów. Sankcje w postaci braku możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów dotyczą wyłącznie faktury lub jej części, która objęta jest obowiązkiem zastosowania MPP

Podkreślić należy, że MF wskazał przelew jako sposób realizowania obowiązku zapłaty z wykorzystaniem MPP. Skorzystanie z innych płatności bezgotówkowych (zapłata kartą, przekazem czy wekslem) nie pozwala stwierdzić, że obowiązek ten został spełniony.

Podsumowanie

Opisane powyżej zagadnienia nie wyczerpują rzecz jasna wszystkich wątków ujętych w Objaśnieniach MPP. Jeżeli w artykule nie znaleźli Państwo odpowiedzi na pytania w Państwa indywidualnej sytuacji dotyczące obowiązujących przepisów MPP, to zapraszam do kontaktu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *