Wywiązywanie się z obowiązków, jakie nakłada na podatnika prawo, jest istotnym aspektem zarządzania firmą. Przedsiębiorcy prowadząc swoją działalność, ponoszą bowiem odpowiedzialność za uchybienia i błędy w rozliczeniach podatkowych. Wielokrotnie jednak przepisy nieprecyzyjnie regulują kwestie prowadzonej działalności, a liczne zmiany prawne wymuszają wysokie nakłady na weryfikację nowelizacji oraz stwarzają ryzyko popełnienia błędu. Powyższe powoduje wysoki poziom niepewności oraz problemy z wyborem polityki podatkowej firmy. To z kolei doprowadza do wzrostu nakładów finansowych na księgowość i niższej efektywności całego przedsiębiorstwa.
W wielu przypadkach można jednak poszukiwać bardziej efektywnej polityki podatkowej oraz minimalizować ryzyko uchybień. Wstępem do wskazania stosownych rekomendacji w tym zakresie będzie audyt podatkowy.
Przebieg audytu podatkowego
W ramach audytu specjalista z zakresu prawa podatkowego weryfikuje nie tylko dokumentację, ale także procedury wewnątrzfirmowe z perspektywy ich efektywności i zgodności z przepisami. Nieodpowiednio zaplanowana polityka podatkowa firmy przekłada się bowiem na wyższe koszty oraz ryzyko nałożenia sankcji przez organy.
W wyniku przeprowadzonego audytu podatkowego podmiot otrzymuje raport zawierający:
- informacje na temat potencjalnych zagrożeń i ryzyk podatkowych;
- ocenę kwalifikacji w zakresie dokonywanych operacji gospodarczych;
- rekomendacje dotyczące eliminacji nieprawidłowości;
- informacje na temat bardziej efektywnych rozwiązań w zakresie polityki podatkowej;
- odpowiedzi na dodatkowe pytania przedsiębiorcy.
Audyt podatkowy jako przygotowanie do kontroli podatkowej
Analizując przebieg audytu podatkowego, warto wskazać, że w pewnym sensie przypomina on działania podejmowane przez organ kontrolny. Specjalista zbiera informacje dostępne w dokumentacji oraz weryfikuje procedury pod kątem ich zgodności z obowiązującym prawem.
Różnica między kontrolą podatkową a audytem w ramach doradztwa podatkowego polega na efekcie przeprowadzanych działań. Kontrola ma na celu weryfikację nieprawidłowości, a jej konsekwencją mogą być sankcje nałożone na przedsiębiorcę. Celem audytu natomiast jest uchronienie podatnika przed błędami, które mogą skutkować karami, a także – wskazanie optymalnych sposobów zarządzania księgowością.
Korzyści płynące z kompleksowego audytu podatkowego
Przedsiębiorcy w swoich codziennych działaniach skupiają się przede wszystkim na rozwoju własnego biznesu oraz dostarczaniu produktów i usług, które zostaną pozytywnie ocenione przez klientów. Zawiłości prawa podatkowego w takiej sytuacji stanowią na ogół dodatkowy ciężar, gdyż podatnik odpowiada za poprawność rozliczeń, jednak nie zawsze dysponuje odpowiednim zasobem specjalistycznej wiedzy i czasu na pełne dopilnowanie ich poprawności. Częste nowelizacje oraz niejednoznaczne zapisy aktów prawnych wymagają zaangażowania, a ich złożoność – doświadczenia i teoretycznego przygotowania.
Powyższe sprawia, że ryzyko popełnienia błędu wzrasta. Co więcej przedsiębiorca może nie mieć pełnej świadomości, jaka polityka podatkowa będzie optymalnym rozwiązaniem dla jego firmy. Zarówno uchybienia, jak i nieefektywne zarządzanie księgowością generują wyższe koszty. Ich obniżenie możliwe jest po przeprowadzeniu kompleksowego audytu podatkowego, który wskaże potencjalne niebezpieczeństwa oraz nowe możliwości.
Zakres audytu podatkowego
Audyt podatkowy można przeprowadzić w szerokim zakresie, weryfikując rozliczenia księgowe na poziomie całego przedsiębiorstwa oraz zawężonym tematycznie, np. w odniesieniu do rozliczania podatku VAT, raportowania schematów podatkowych itp. Ponadto, możliwy jest wybór okresu rozliczeniowego, którego dotyczyć powinno powyższe badanie.
Audyty podatkowe mogą obejmować również bardzo wąskie zagadnienia, np. analiza określonej transakcji planowanej lub dokonanej w przeszłości. Często w takich sytuacjach mówi się o przeglądzie podatkowym. Takie rozwiązanie będzie szczególnie przydatne w przypadku skomplikowanych operacji gospodarczych obarczonych wysokim ryzykiem.
Reorganizacja przedsiębiorstwa pod lupą specjalisty
W ramach audytu podatkowego analizowane są potencjalne nieprawidłowości, wskazywane zagrożenia oraz obszary, w których możliwa jest poprawa efektywności dotychczasowej polityki podatkowej. Z tego względu w wyniku powyższej weryfikacji rekomendowane są niekiedy nowe, bezpieczne rozwiązania, które pozwolą na opracowanie optymalnych procedur. To z kolei przykłada się na minimalizację ryzyk związanych z uchybieniami oraz możliwość racjonalnego zarządzania zasobami. Niekiedy jednak wymaga zmiany formy prowadzonej działalności, podziałów lub fuzji przedsiębiorstw.
W związku z powyższym – w części przypadków doradca podatkowy może zaproponować reorganizację przedsiębiorstwa, która umożliwi optymalizację kosztów oraz bezpieczny rozwój biznesu. Takie działanie pozwoli na realne oszczędności i przemyślane zarządzanie ryzykiem.
Doradca podatkowy poprawi efektywność i bezpieczeństwo polityki podatkowej
Audyt to stosunkowo elastyczna forma analizy poprawności rozliczeń oraz obranej polityki podatkowej. Podatnik sam może wskazań okres rozliczeniowy i zakres tematyczny prowadzonej weryfikacji dokumentacji oraz procedur wewnątrzfirmowych. Po jej zakończeniu doradca podatkowy będzie w stanie wskazać nieefektywne lub błędne działanie, a także zaproponować nowe sposoby rozliczania podatków, ubezpieczeń i danin. W efekcie przedsiębiorca będzie mógł skupić się na działalności oraz rozwoju biznesu przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa podatkowego.