Od początku 2020 roku przedsiębiorcy powinni opłacać rachunki na łączną kwotę minimum 15.000 zł wyłącznie na konta bankowe kontrahentów, które znajdują się w bazie danych Ministerstwa Finansów, czyli na tzw. białej liście. Jeśli tego nie zrobią, muszą liczyć się z negatywnymi konsekwencjami podatkowymi i możliwością poniesienia dodatkowych kosztów. Czym jest biała lista? Jakich konkretnie sankcji mogą spodziewać się przedsiębiorcy?
Czym jest biała lista?
Tak zwana biała lista to baza danych dostępna poprzez stronę Ministerstwa Finansów. W jej ramach ujawnione są rachunki firmowe podmiotów zarejestrowanych jako podatników VAT. Zawiera ona też informacje o podmiotach z niej wykreślonych oraz o przyczynach odmowy rejestracji danego podmiotu jako podatnika VAT.
Co istotne, w ramach białej listy nie są widoczne rachunki osobiste wykorzystywane do prowadzenia działalności. Rachunek musi mieć charakter firmowy. Baza danych aktualizowana jest tylko raz dziennie, co znaczy, że zlecający przelew powinien weryfikować kontrahenta tego samego dnia, którego zostanie zlecony przelew.
Płatności poza białą listą – konsekwencje
Płatność poza białą listą powoduje, że zlecający przelew na inny rachunek musi liczyć się z:
- brakiem możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty przelanej na rachunek inny niż znajdujący się na białej liście;
- ponoszeniem odpowiedzialności solidarnej za niezapłacone od transakcji zobowiązania podatkowe kontrahenta z tytułu podatku od towarów i usług.
Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów
Ta konsekwencja bezpośrednio przyczynia się do obniżenia kosztów, które wpływają na podstawę opodatkowania przedsiębiorstwa. W wyniku jej zastosowania powstaje zazwyczaj fikcja, że całość uzyskanego później w związku z transakcją przychodu, postrzegana jest przez fiskusa jako dochód. Oznacza to, że w całości podlega opodatkowaniu.
Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe kontrahenta
Druga konsekwencja może być niekiedy nawet dotkliwsza. W przypadku nawiązywania kontaktów biznesowych z podmiotem niepłacącym podatków, może okazać się, że to właśnie zlecający przelew zostanie obarczony obowiązkiem uregulowania należnego od transakcji VATu. Dopiero później będzie miał możliwość ewentualnego jego odzyskania.
Choć obie te konsekwencje mogą powodować niekiedy znaczne straty u zlecającego przelew, przedsiębiorca ma możliwość uwolnienia się od ryzyka. Wystarczy, że w ciągu 7 dni od zlecenia przelewu poza białą listę, powiadomi o tym fakcie naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na siedzibę kontrahenta. W okresie zagrożenia epidemicznego termin na dokonanie stosownego zgłoszenia został nawet przedłużony do 14 dni.
Kiedy i jak weryfikować numer rachunku bankowego kontrahenta
Jak wspomnieliśmy nieco wcześniej, każdy przedsiębiorca powinien weryfikować kontrahenta przed dokonaniem przelewu. Tylko w ten sposób uniknie ewentualnej odpowiedzialności i ponoszenia negatywnych konsekwencji.
Nie ma konieczności sprawdzania kontrahenta na białej liście w przypadku, jeśli transakcja łącznie opiewa na kwotę mniejszą niż 15.000 zł.
Weryfikacja białej listy krok po kroku
Sprawdzenie danych znajdujących się na białej liście jest proste i odbywa się w pełni przy wykorzystaniu Internetu. Wyszukiwarka znajduje się pod adresem: https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka i wymaga wyłącznie wprowadzenia takich danych jak firma podmiotu (nazwa) albo NIP czy REGON.
Możliwe jest również wyszukanie kontrahenta po podanym numerze konta. Po kliknięciu pola „szukaj” system przedstawi wszystkie podmioty wraz z rachunkami, które odpowiadają zapytaniu.
