Minister Finansów podpisał rozporządzenie zwalniające z podatku PIT i CIT subwencje wypłacone w ramach Tarcz Finansowych 1.0 i 2.0. Zaniechanie poboru podatku będzie miało zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych przez beneficjentów począwszy od 1 czerwca 2021 r. do 31 grudnia 2022 r. Rozporządzenie opublikowano już w Dzienniku Ustaw z 2021 r., poz. 1316.
Uzasadniony interes publiczny i ważny interes podatnika
Rozporządzenie opracowywane jest na podstawie art. 22 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników dokonać dwóch czynności:
- zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zwolnienie, i grupy podatników, których zwolnienie dotyczy;
- zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki oraz określić termin wpłacenia podatku i wynikające z tego zwolnienia obowiązki informacyjne podatników, chyba że podatnik jest obowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.
W kontekście umorzonych subwencji z Tarcz PFR resort finansów zdecydował się na pierwsze rozwiązanie.
Kolejna pomoc dla przedsiębiorców w walce z COVID-19
Oczywiście w praktyce umorzenie subwencji z Tarcz PFR stanowi kolejną formę pomocy dla przedsiębiorców, związaną z panującą pandemią COVID-19. Ustawodawca doszedł do wniosku, że spełnione zostały przesłanki ważnego interesu publicznego oraz ważnego interesu podatników, stąd konieczne było wdrożenie regulacji pomocowej.
Zaniechanie poboru podatku ma zwiększyć możliwości polskich przedsiębiorców do finansowania działalności, co jednocześnie ma wywrzeć pozytywny skutek na ich rozwój i poziom zatrudnienia. Resort finansów zakłada również, że wprowadzona regulacja przyczyni się do wzrostu gospodarczego kraju. Zaniechanie poboru podatku będzie przy tym przeprowadzone na dużą skalę. Szacuje się, że zwolnienie subwencji udzielonych z Tarczy PFR z podatku dochodowego oznacza więcej niż 8 miliardów złotych korzyści podatkowych dla polskich firm szczególnie dotkniętych pandemią koronawirusa.
Kto skorzysta z zaniechania poboru podatku?
Zaniechanie poboru podatku dochodowego obejmie wszystkie formy prowadzenia działalności gospodarczej. Po to rozwiązanie sięgną zatem:
- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej,
- a także spółki handlowe (osobowe – spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna oraz kapitałowe – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna).
Zaniechanie poboru będzie bowiem dokonane zarówno na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, jak i podatku dochodowego od osób prawnych. Chodzi przy tym o dochody (przychody) z tytułu umorzenia subwencji finansowej udzielonej przez Polski Fundusz Rozwoju S.A. w ramach rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego – tak zwanej Tarczy 1.0 oraz Tarczy 2.0.
Umorzenie wiąże się z uzyskaniem przysporzenia
Udzielona przedsiębiorcom subwencja finansowa w ramach Tarczy 1.0. oraz Tarczy 2.0. stanowiła pożyczkę. Ze swej istoty zatem nie miała charakteru definitywnego i co do zasady podlegała zwrotowi pożyczkodawcy. Sama wypłata pozostała więc neutralna podatkowo dla obu stron umowy, i nie stanowiła przychodu dla pożyczkobiorcy – nie podlegała więc opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ani podatkiem dochodowym od osób prawnych. Podobnie zresztą jak wydatki na jej spłatę.
Jednak, w chwili jej umorzenia na mocy obowiązujących przepisów dochodziłoby do przysporzenia po stronie przedsiębiorcy, które aktualne regulacje wiążą z powstaniem zobowiązania podatkowego z tytułu uzyskanego przychodu, wpływającego jednocześnie na dochód do opodatkowania. Podobnie sytuacja wygląda w kontekście przychodów opodatkowanych na zasadach określonych w ustawie o ryczałcie.
Kiedy będzie można skorzystać z zaniechania poboru podatku?
Zaniechanie poboru podatku będzie możliwe w stosunku do dochodów (przychodów) uzyskanych w okresie od 1 czerwca 2021 r. do 31 grudnia 2022 r.
Jednocześnie, przewidywane jest przedłużenie okresu obowiązywania rozporządzenia na kolejne lata w odniesieniu do przedsiębiorców, którzy z uwagi na poniesioną stratę będą obniżać podatek w następnych latach. W ocenie specjalistów w dziedzinie prawa i ekonomii zaniechanie poboru podatku będzie pozytywnym bodźcem dla sektora mikro-, małych oraz średnich przedsiębiorców.
A co z kosztami?
Na marginesie warto podkreślić, że zwolnienie od podatku nie wpłynie w żaden sposób na kwalifikację kosztów sfinansowanych przy pomocy środków z subwencji. Jako sfinansowane z udzielonej subwencji kwalifikowane są one bowiem zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, i rozliczane na zasadach ogólnych. W konsekwencji wydatki pokryte z takich środków stanowią koszty podatkowe w sytuacji, gdy spełniają ogólne przesłanki wynikające z ustaw podatkowych do takiej ich kwalifikacji, co potwierdził wiceminister finansów Jan Sarnowski w oświadczeniu opublikowanym na stronie Ministerstwa Finansów.