W ostatnich tygodniach media w wielu publikacjach informują o nowym, rzekomo wysokim, podatku dla właścicieli samochodów spalinowych, który ma wejść w życie od 2024 roku. Czy podatek jest już obowiązujący? Jakie szczegółowe zasady mają obowiązywać w związku z nową daniną? Ile dokładnie będą musieli zapłacić właściciele samochodów spalinowych? Na te pytania odpowiadamy w dzisiejszym artykule.
Polska zobowiązała się do wprowadzenia podatku od samochodów spalinowych
Polska zobowiązała się do wprowadzenia podatku od samochodów spalinowych w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO). W celu wypłaty środków z KPO Polska w ubiegłym roku zobowiązała się do wprowadzenia szeregu zmian prawnych, czyli do realizacji tzw. kamieni milowych. Jednym z kamieni milowych jest właśnie wprowadzenie nowego podatku dla właścicieli samochodów spalinowych. Przewiduje się, że podatek będzie uzależniony od poziomu emisji spalin (według normy emisji spalin Euro). Jednak UE nie określa wysokości ani konkretnych warunków tego podatku.
Aktualnie znamy jedynie termin w jakim powinien być wprowadzony podatek. Ustawa o tym podatku powinna zostać przyjęta do końca 2024 roku. Nie jest jednak jasne, czy chodzi o ostatni kwartał przyszłego roku. Z nieoficjalnych informacji wynika, że początkowo podatek ma być ustanowiony w formie jednorazowej daniny. Następnie, najpóźniej od połowy 2026 r., ma to być coroczna danina dla właścicieli aut spalinowych.
Powodem wprowadzenia podatku jest konieczność zmniejszenia emisji zanieczyszczeń powietrza. Samochody spalinowe mają znaczny udział w emisji zanieczyszczeń, w tym pyłów zawieszonych, tlenków azotu i tlenków węgla, dlatego większość agend ekologicznych Unii Europejskiej przewiduje zachęty do odejścia od silników spalinowych i przejście na samochody elektryczne lub transport zbiorowy.
Przewiduje się, że najwyższe stawki podatku będą dotyczyły najstarszych samochodów – z najstarszymi normami emisji.
Jak będzie wyglądał podatek od samochodów spalinowych w Polsce?
Pomimo wielu artykułów medialnych, informujących o nowym podatku, nie znamy jeszcze żadnych szczegółów. W Polsce nie trwają jeszcze żadne prace nad podatkiem od samochodów spalinowych. Nie ma zatem jeszcze projektu ustawy, więc nie są znane jakiekolwiek planowane rozwiązania czy stawki. Można jednak spodziewać się, że podatek w Polsce będzie naliczany w oparciu o normę emisji spalin Euro, pojemność silnika, wiek samochodu lub masę pojazdu. Na podstawie podobnych rozwiązań w innych krajach Unii Europejskiej można spodziewać się, że podatek będzie naliczany w następujący sposób:
- Norma emisji spalin: Najwyższe stawki będą dotyczyły samochodów z najstarszymi normami emisji;
- Pojemność silnika: Im większa pojemność silnika, tym wyższy podatek;
- Masa pojazdu: Im większa masa pojazdu, tym wyższy podatek;
- Wiek samochodu: im starszy samochód, tym wyższy podatek.
Wysokość podatku od samochodów spalinowych w Polsce
Jak wskazano powyżej, nie znamy jeszcze (nawet przybliżonej) wysokości podatku dla właścicieli samochodów spalinowych. Jedyny projekt ustawy w tej sprawie pochodzi z 2006 roku (przygotowany za czasów rządów Kazimierza Marcinkiewicza). Jednak projekt ten został odrzucony przez Sejm. Wiele artykułów i kalkulatorów wyliczających wysokość podatku, dostępnych w sieci, opiera się właśnie na tym projekcie, przygotowanym 17 lat temu. Biorąc pod uwagę to, jak dawno temu przygotowano ten projekt, trudno się spodziewać, aby w aktualnych realiach powielono proponowane wtedy rozwiązania. Nie ma zatem aktualnie żadnych podstaw prawnych, aby przewidywać wysokość podatku dla właścicieli aut spalinowych.
Wpływ podatku od samochodów spalinowych na kierowców w Polsce
Wprowadzenie podatku od samochodów spalinowych będzie miało z pewnością duży wpływ na kierowców w Polsce, a w szczególności na ich finanse. Można spodziewać się, że zmiany najbardziej odczują właściciele najstarszych samochodów – z najstarszymi normami emisji spalin. Zmiany dotyczyć będą wielu osób, ponieważ w Polsce odsetek starych samochodów spalinowych należy do jednego z najwyższych w Europie.
Zgodnie z założeniami Unii Europejskiej, nowy podatek powinien skłonić właścicieli aut spalinowych do wymiany samochodu na nowszy, bardziej ekologiczny model lub na samochód elektryczny albo do całkowitej rezygnacji z indywidualnego transportu. Należy bowiem wskazać, że inne zaakceptowane przez Polskę kamienie milowe związane z transportem dotyczą m.in. zwiększenia floty niskoemisyjnych autobusów, modernizacji linii kolejowych i budowy obwodnic.
Podsumowanie
Aktualnie wiadomo, że Polska musi wprowadzić nowy podatek dla właścicieli samochodów spalinowych w ramach kamieni milowych, które pozwolą na odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy. Ustawa o tym podatku powinna zostać przyjęta do końca 2024 roku. Nie są jednak jeszcze znane szczegóły i wysokość podatku, ponieważ nie trwają jeszcze prace legislacyjne związane z wprowadzeniem go.
