Polski Ład stał się faktem. Najpierw Sejm ostatecznie przegłosował zmiany, odrzucając wszystkie poprawki Senatu, a 16 listopada nowelizacja została podpisana przez Prezydenta. Polski Ład wprowadzi do polskiego systemu prawnego wiele kontrowersyjnych zmian. Jedną z nich jest minimalny podatek dochodowy CIT. Kto go zapłaci? Dlaczego zdecydowano się na taką konstrukcję? Na to pytanie odpowiadamy w naszym artykule. Kto zapłaci minimalny podatek dochodowy CIT? Minimalny podatek dochodowy CIT pojawi się w nowododanym art. 24ca ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Regulacja ta dedykowana jest tylko niektórym podatnikom CIT. Chodzi o polskich rezydentów podatkowych, a także podatkowe grupy kapitałowe i podmioty prowadzące działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład, które to podmioty spełnią jednocześnie jeden z dwóch warunków. Po pierwsze poniosą stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych. Po drugie natomiast osiągną udział dochodów ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe w przychodach innych, niż te uzyskane z zysków kapitałowych, w wysokości nie większej niż 1 procent. Stawka minimalnego podatku dochodowego CIT została określona w wysokości 10 procent podstawy opodatkowania. Wartościami zmniejszającymi podstawę opodatkowania będą wyłącznie niektóre odliczenia, w tym część ulg podatkowych, a także dochody zwolnione z podatku w ramach działalności w Polskiej Strefie Inwestycji. Minimalny podatek dochodowy będzie przy tym obliczany w skali rocznej i wpłacany na mikrorachunek podatkowy w terminie złożenia rocznego zeznania podatkowego, a zatem – co do zasady - do końca trzeciego miesiąca roku następnego. Pewnym ukłonem w stronę przedsiębiorców jest jedynie to, że zapłacony podatek minimalny będzie można odliczyć od podatku obliczonego na podstawie art. 19 ustawy o CIT w zeznaniu za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe. Wyłączenia wskazane w nowej regulacji Oczywiście w nowelizacji ustawy o podatku dochodowym wskazano na pewne wyłączenia. Z konieczności uiszczenia minimalnego podatku dochodowego CIT zwolnione będą po pierwsze podmioty rozpoczynające prowadzenie działalności, w roku rozpoczęcia działalności oraz kolejno następujących po sobie dwóch latach podatkowych następujących bezpośrednio po tym roku – z zastrzeżeniem podmiotów utworzonych w wyniku określonych form przekształceń, tj. operacji restrukturyzacyjnych, o których mowa w art. 19 ust. 1a ustawy o CIT. Po drugie wyjątkiem są przedsiębiorstwa finansowe w rozumieniu art. 15c ust. 16 ustawy o CIT, w tym między innymi banki, SKOKi, zakłady ubezpieczeń, reasekuracji oraz fundusze inwestycyjne otwarte i AFI. Po trzecie podatnicy, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody niższe o co najmniej 30 procent w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy. Po czwarte podmioty funkcjonujące w prostej strukturze organizacyjnoprawnej, bez rozbudowanych powiązań. Chodzi w tym przypadku o przedsiębiorstwa, w których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne, a spółka podatnik nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym. Po piąte natomiast podmioty wchodzące w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio 75% udział odpowiednio w kapitale zakładowym, kapitale akcyjnym lub udziale kapitałowym pozostałych spółek wchodzących w skład tej grupy, jeżeli rok podatkowy spółek obejmuje ten sam okres oraz obliczony za rok podatkowy udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 1%. Jak wyliczyć podstawę opodatkowania? Minimalny podatek dochodowy CIT będzie można wyliczyć na podstawie czterech elementów. Po pierwsze kwoty odpowiadającej 4 procentom wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym. Po drugie poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego w takiej części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę obliczoną według wzoru zawartego w przepisie. Po trzecie wartości odroczonego podatku dochodowego wynikającej z ujawnienia w rozliczeniach podatkowych niepodlegającej dotychczas amortyzacji wartości niematerialnej i prawnej w zakresie, w jakim skutkuje ona zwiększeniem zysku brutto albo zmniejszeniem straty brutto. Po czwarte natomiast poniesionych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową kosztów nabycia określonych usług lub praw niematerialnych w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według wzoru wskazanego w przepisie. Chodzi przy tym o koszty wcześniej objęte limitowaniem na podstawie art. 15e ustawy o CIT. Minimalny podatek dochodowy CIT – dlaczego zdecydowano się na zmiany? W uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej tak zwany Polski Ład można przeczytać, że intencją ustawodawcy było ograniczenie powszechnej praktyki niepłacenia podatku dochodowego przez spółki. Dostrzeżono bowiem, że "szereg korporacji, wykorzystując sprzyjające inwestorom zagranicznym otoczenie prawno-biznesowe w Polsce, unika płacenia podatku CIT lub odprowadza go w zakresie niewspółmiernym do rzeczywiście uzyskiwanych przychodów". Nowa konstrukcja ma zatem za zadanie zablokować lub przynajmniej znacząco ograniczyć omijanie przez przedsiębiorców tego obciążenia publicznoprawnego. Minimalny podatek dochodowy CIT spółki zapłacą bowiem nawet w przypadku nienajlepszej kondycji finansowej. Dalej idącymi skutkami wprowadzenia minimalnego podatku dochodowego ma być zwiększenie dochodów budżetowych, a także wyeliminowanie zagranicznej luki CIT. Oczywiście należy podkreślić, że ostatecznie zdecydowano się na bardzo restrykcyjną formułę minimalnego podatku dochodowego CIT. Pierwotnym założeniem było bowiem, że podstawę opodatkowania będą stanowiły wyłącznie przychody, a jednak włączono w to również niektóre kategorie kosztów podatkowych.

Minimalny podatek dochodowy CIT

Polski Ład stał się faktem. Najpierw Sejm ostatecznie przegłosował zmiany, odrzucając wszystkie poprawki Senatu, a 16 listopada nowelizacja została podpisana przez Prezydenta. Polski Ład wprowadzi do polskiego systemu prawnego wiele kontrowersyjnych zmian. Jedną z nich jest minimalny podatek dochodowy CIT. Kto go zapłaci? Dlaczego zdecydowano się na taką konstrukcję? Na to pytanie odpowiadamy w naszym artykule.

Kto zapłaci minimalny podatek dochodowy CIT?

Minimalny podatek dochodowy CIT pojawi się w nowododanym art. 24ca ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Regulacja ta dedykowana jest tylko niektórym podatnikom CIT. Chodzi o polskich rezydentów podatkowych, a także podatkowe grupy kapitałowe i podmioty prowadzące działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład, które to podmioty spełnią jednocześnie jeden z dwóch warunków. Po pierwsze poniosą stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych. Po drugie natomiast osiągną udział dochodów ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe w przychodach innych, niż te uzyskane z zysków kapitałowych, w wysokości nie większej niż 1 procent. Stawka minimalnego podatku dochodowego CIT została określona w wysokości 10 procent podstawy opodatkowania. Wartościami zmniejszającymi podstawę opodatkowania będą wyłącznie niektóre odliczenia, w tym część ulg podatkowych, a także dochody zwolnione z podatku w ramach działalności w Polskiej Strefie Inwestycji. Minimalny podatek dochodowy będzie przy tym obliczany w skali rocznej i wpłacany na mikrorachunek podatkowy w terminie złożenia rocznego zeznania podatkowego, a zatem – co do zasady – do końca trzeciego miesiąca roku następnego. Pewnym ukłonem w stronę przedsiębiorców jest jedynie to, że zapłacony podatek minimalny będzie można odliczyć od podatku obliczonego na podstawie art. 19 ustawy o CIT w zeznaniu za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe.

Wyłączenia wskazane w nowej regulacji

Oczywiście w nowelizacji ustawy o podatku dochodowym wskazano na pewne wyłączenia. Z konieczności uiszczenia minimalnego podatku dochodowego CIT zwolnione będą po pierwsze podmioty rozpoczynające prowadzenie działalności, w roku rozpoczęcia działalności oraz kolejno następujących po sobie dwóch latach podatkowych następujących bezpośrednio po tym roku – z zastrzeżeniem podmiotów utworzonych w wyniku określonych form przekształceń, tj. operacji restrukturyzacyjnych, o których mowa w art. 19 ust. 1a ustawy o CIT. Po drugie wyjątkiem są przedsiębiorstwa finansowe w rozumieniu art. 15c ust. 16 ustawy o CIT, w tym między innymi banki, SKOKi, zakłady ubezpieczeń, reasekuracji oraz fundusze inwestycyjne otwarte i AFI. Po trzecie podatnicy, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody niższe o co najmniej 30 procent w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy. Po czwarte podmioty funkcjonujące w prostej strukturze organizacyjnoprawnej, bez rozbudowanych powiązań. Chodzi w tym przypadku o przedsiębiorstwa, w których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne, a spółka podatnik nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym. Po piąte natomiast podmioty wchodzące w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio 75% udział odpowiednio w kapitale zakładowym, kapitale akcyjnym lub udziale kapitałowym pozostałych spółek wchodzących w skład tej grupy, jeżeli rok podatkowy spółek obejmuje ten sam okres oraz obliczony za rok podatkowy udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 1%.

Jak wyliczyć podstawę opodatkowania?

Minimalny podatek dochodowy CIT będzie można wyliczyć na podstawie czterech elementów. Po pierwsze kwoty odpowiadającej 4 procentom wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym. Po drugie poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego w takiej części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę obliczoną według wzoru zawartego w przepisie. Po trzecie wartości odroczonego podatku dochodowego wynikającej z ujawnienia w rozliczeniach podatkowych niepodlegającej dotychczas amortyzacji wartości niematerialnej i prawnej w zakresie, w jakim skutkuje ona zwiększeniem zysku brutto albo zmniejszeniem straty brutto. Po czwarte natomiast poniesionych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową kosztów nabycia określonych usług lub praw niematerialnych w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według wzoru wskazanego w przepisie. Chodzi przy tym o koszty wcześniej objęte limitowaniem na podstawie art. 15e ustawy o CIT.

Minimalny podatek dochodowy CIT – dlaczego zdecydowano się na zmiany?

W uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej tak zwany Polski Ład można przeczytać, że intencją ustawodawcy było ograniczenie powszechnej praktyki niepłacenia podatku dochodowego przez spółki. Dostrzeżono bowiem, że „szereg korporacji, wykorzystując sprzyjające inwestorom zagranicznym otoczenie prawno-biznesowe w Polsce, unika płacenia podatku CIT lub odprowadza go w zakresie niewspółmiernym do rzeczywiście uzyskiwanych przychodów”. Nowa konstrukcja ma zatem za zadanie zablokować lub przynajmniej znacząco ograniczyć omijanie przez przedsiębiorców tego obciążenia publicznoprawnego. Minimalny podatek dochodowy CIT spółki zapłacą bowiem nawet w przypadku nienajlepszej kondycji finansowej. Dalej idącymi skutkami wprowadzenia minimalnego podatku dochodowego ma być zwiększenie dochodów budżetowych, a także wyeliminowanie zagranicznej luki CIT. Oczywiście należy podkreślić, że ostatecznie zdecydowano się na bardzo restrykcyjną formułę minimalnego podatku dochodowego CIT. Pierwotnym założeniem było bowiem, że podstawę opodatkowania będą stanowiły wyłącznie przychody, a jednak włączono w to również niektóre kategorie kosztów podatkowych.