Ze względu na trudną sytuację gospodarczą przedsiębiorcy dużo uwagi poświęcają na analizę przepisów tarczy antykryzysowej 1.0., 2.0. i 3.0. Nie może dziwić ten fakt, ponieważ w obecnych okolicznościach potrzebne są rozwiązania podatkowe wprowadzające dla podatników pewne ulgi i zwolnienia podatkowe lub odroczenie w czasie różnych obowiązków podatkowych, związanych m.in. ze złożeniem deklaracji, zeznań oraz z zapłatą podatku PIT czy CIT. Niestety dla wielu firm powyższa pomoc okazuje się niewystarczająca, a ich straty – dotkliwe.
Tym bardziej w tym momencie warto przeanalizować już istniejące w przepisach podatkowych pewne rozwiązania, które mogą przynieść korzyści podatkowe w 2020 roku i w latach następnych. Dla części przedsiębiorstw świadomość tych możliwości może okazać się sposobem na przetrwanie w trudnym otoczeniu rynkowym.
Nowelizacja przepisów daje firmom nowe możliwości
Na mocy przepisów ustawy z dnia 23 października 2018 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159, dalej jako: „ustawa nowelizująca”), nastąpiła nowelizacja przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „Updop”).
Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy nowelizującej od 1 stycznia 2019 roku po art. 15ca został dodany art. 15cb Updop. Zgodnie z jego zapisami w spółce za koszt uzyskania przychodów uznaje się również kwotę odpowiadającą iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty:
- dopłaty wniesionej do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach lub
- zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.
Brak poniesienia wydatku a rozpoznanie kosztu uzyskania przychodu
Powyższe rozwiązanie pozwala zaliczać do kosztów uzyskania przychodów „wirtualne” koszty pozyskania kapitału zewnętrznego w przypadku, gdy źródłem finansowania spółki są dopłaty wnoszone przez wspólników lub tzw. zyski zatrzymane.
Podkreślić należy, że:
- koszt uzyskania przychodu przysługuje nie tylko w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego lub zapasowego, ale także w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach podatkowych (obliczona w oparciu o wzór wartość kosztów może być rozpoznana w trzech kolejno po sobie następujących latach podatkowych);
- Updop wprowadza maksymalny poziom odliczenia, który wynosi 250 000 PLN w każdym z lat podatkowych;
- rozwiązanie to nie znajduje zastosowania do dopłat i zysków przeznaczonych na pokrycie straty bilansowej;
- rozwiązanie to stosuje się, jeżeli zwrot dopłaty lub podział i wypłata zysku nastąpi nie wcześniej niż po upływie 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym ta dopłata została wniesiona do spółki albo została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w spółce.
W odniesieniu do ostatniego punktu, należy pamiętać, że w przypadku, gdy zwrot nastąpi przed upływem 3 lat, spółka wskaże przychód w wysokości wartości wcześniej rozpoznanego kosztu uzyskania przychodu. Podobny skutek wywoła przekształcenie spółki w spółkę niebędącą osobą prawną, a także przejęcie w wyniku łączenia albo podziału, o ile nastąpi przed upływem 3 lat od końca określonego roku podatkowego.
Do tej pory firmy mogły rozliczać w kosztach odsetki od pożyczek i innych form finansowania udzielonych przez m.in. banki. Po zmianach podatnicy CIT będą mogli zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów teoretyczne odsetki od zatrzymanych kapitałów (dopłat i zysków). W praktyce oznacza to bardziej sprzyjające warunki do finansowania działalności ze środków własnych przedsiębiorstwa i jednocześnie korzyści dla spółki.
Zmiany działają od 2020 roku
Regulacje te mają zastosowanie po raz pierwszy do roku podatkowego rozpoczętego po dniu 31 grudnia 2019 roku. Dokładnie rzecz biorąc, art. 10 ustawy nowelizującej przewiduje, że „aktywacja” tych nowych kosztów po raz pierwszy nastąpi dopiero w 2020 roku. Jednakże wniesione w 2019 roku dopłaty lub zatrzymany w 2019 roku zysk pozwolą aktywować związany z nimi koszt w 2020 roku. W latach następnych aktywacja kosztu nastąpi z chwilą wniesienia dopłaty lub z chwilą podjęcia uchwały o zatrzymaniu zysku.
Okazuje się zatem , że firmy mogą skorzystać z preferencyjnego rozliczenia kosztów już teraz. Z przepisu przejściowego wynika, że wniesione dopłaty w 2019 roku albo zysk wygenerowany w roku obrotowym 2018, a następnie przekazany na kapitał zapasowy lub rezerwowy w roku 2019 daje już możliwość rozpoznania kosztów uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem, że prawo to przysługiwać będzie dopiero począwszy od roku podatkowego 2020. Stanowisko to potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 25 września 2019 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.356.2019.1.BS.
Hipotetyczny koszt uzyskania przychodu – przykład wliczenia
Kwestię wyliczenia hipotetycznego kosztu uzyskania przychodu najlepiej zobrazować na przykładzie. W roku 2019 spółka kapitałowa otrzymała dopłaty w wysokości 10.000.000,00 PLN lub podwyższyła w 2019 roku z zysku wygenerowanego w 2018 roku kapitał zapasowy lub rezerwowy o kwotę 10.000.000,00 PLN. Na mocy przepisu przejściowego za rok wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału zapasowego albo rezerwowego uznaje się w tym przypadku rok 2020. Zatem w 2019 roku spółka nie ma prawa do odliczenia wirtualnego kosztu. Natomiast w 2020 roku odliczenie wyniesie 250.000,00 zł {(1,5% + 1%) x 10 000 000,00 PLN}; w 2021 roku – 250.000,00 PLN a w 2022 roku – 250.000,00 PLN.
